آیات ناهی از عمل به ظنادلّه قرآنی منع از عمل به ظنّ را آیات ناهی از عمل به ظن گویند. ۱ - تعریفآیاتی است که بر حرمت «عمل به ظن» دلالت می‌کند و برخی از اصولیون در این مورد به آن‌ها تمسک نموده‌اند، مانند: ۱.۱ - آیه اولآیه : ﴿قُلْ آللّهُ أَذِنَ لَکُمْ أَمْ عَلَی اللهِ تَفْتَرُونَ﴾ که دلالت می کند بر این که اسناد دادن چیزی به خداوند که او به آن اذن نداده مجوز ندارد از روی ظن و گمان، افترا است و افترا بستن بر خداوند از گناهان بزرگ و حرام است. ۱.۲ - آیه دومآیه: ﴿إِنَّ الظَّنَّ لا یُغْنِی مِنَ الْحَقِّ شَیْئاً...﴾ که دلالت می کند بر این که باید به «حق» تمسک جست و راه رسیدن به حق - احکام واقعی موجود در لوح محفوظ - تمسک به علم است و ظن انسان را از علم بی‌نیاز نمی‌کند. ۱.۳ - آیه سومآیه: ﴿لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ...﴾؛ «از آن چه که به آن علم ندارید، پیروی نکنید». ۱.۴ - آیه چهارمآیه: ﴿... إِنْ یَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاّ یَخْرُصُونَ﴾؛ «آن‌ها تنها از گمان پیروی می نمایند و تخمین و حدس واهی می زنند». خداوند در این آیه، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را از پیروی چنین کسانی نهی کرده است. [۵]
فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۱۰، ص۱۸۷.
[۷]
انصاری، مرتضی بن محمد امین، فرائد الاصول، ج۱، ص۵۲.
[۸]
انصاری، مرتضی بن محمد امین، فرائد الاصول، ج۱، ص۴۹.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۹، برگرفته از مقاله «آیات ناهی از عمل به ظن». |